သဘာ၀ေလာက၌ ျမင္ျမင္သမွ်ေသာ သက္ရွိသက္မဲ့အရာအားလံုးကို ျဒပ္ဟုေခၚသည္။ျဒပ္တြင္ျဒပ္စင္ႏွင့္
ျဒပ္ေပါင္းဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးခြဲျခားထားသည္။စင္ၾကယ္ေသာ ျဒပ္မ်ားကို ျဒပ္စင္ဟုေခၚသည္။ဥပမာ ။ ကၽြႏု္ပ္တို႔
ရႈရွိဳက္ေနေသာ ေအာက္စီဂ်င္ဓါတ္ ၊ ေဘာလံုးတြင္အသံုးျပဳေသာ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ ၊ ေရႊ ၊ ေငြ ၊ ေၾကး ၊ သံ
စသည္တို႔သည္ ျဒပ္စင္မ်ားျဖစ္သည္။ျဒပ္ေပါင္းဆိုသည္မွာ ျဒပ္စင္ႏွစ္ခု (သို႔မဟုတ္) ႏွစ္ခုထက္ပို၍ ေပါင္း
စပ္ေနေသာအရာကို ျဒပ္ေပါင္းဟုေခၚသည္။ ဥပမာ ။ ေရသည္ျဒပ္ေပါင္းျဖစ္သည္။ျဒပ္ေပါင္းတစ္ခုကို
ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ခြဲစိတ္လိုက္ေသာအခါ ေနာက္ဆံုးမူလက ပါ၀င္ဖြဲ႔စည္းထားၾကသည့္ ျဒပ္စင္မ်ားအျဖစ္ကြဲ
ထြက္မသြားဘဲ အေသးငယ္ဆံုးအဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိခ်ိန္၌ ယင္းျဒပ္ေပါင္းကို ေမာ္လီက်ဴးဟုေခၚသည္။
ေရကိုေထာင္ေသာင္းခ်ီ၍ ပိုင္းႏိုင္ေသာ္လည္း ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္၌ ေရ၏ဂုဏ္သတၱိသည္ အျပည့္အ၀ရွိေန
ေသးၿပီး ထပ္မံပိုင္းစိတ္၍မရႏိုင္ေတာ့သည့္ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ရွိေရမႈန္ငယ္ကို ေရေမာ္လီက်ဴးဟုေခၚသည္။
ေရေမာ္လီက်ဴး၌ အစဥ္အၿမဲ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္အဏုျမဴႏွစ္ဆႏွင့္ ေအာက္စီဂ်င္အဏုျမဴ တစ္ဆတို႔ ပါ၀င္ေလ့
ရွိသည္။
ေရသည္ အခဲအေျခအေန၌ျဖစ္ေစ ၊ အရည္ အေျခအေန၌ျဖစ္ေစ ၊ အေငြ႔ အေျခအေန၌ျဖစ္ေစ ၊ ဖြဲ႔စည္းပံု
သည္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ျဒပ္တြင္ပါ၀င္ေသာ ေမာ္လီက်ဴးမ်ား၏ ေရြ႕လ်ားမႈသည္ျမန္ပါက ယင္းျဒပ္၏
အပူခ်ိန္သည္ ျမင့္မားလာၿပီး ျဒပ္တြင္ပါ၀င္ေသာ ေမာ္လီက်ဴးမ်ား၏ ေရြ႕လ်ားမႈသည္ေႏွးသြားပါက ယင္းျဒပ္
၏အပူခ်ိန္သည္ ေလွ်ာ့နည္းသြားသည္။
ေမာ္လီက်ဴးမ်ားကို ထပ္မံခြဲစိတ္လိုက္ေသာအခါ အက္တမ္ (Atom) ေခၚအဏုျမဴကို ရရွိသည္။အဏုျမဴ၏
အတြင္း၌ ႏ်ဴကလီးယားေခၚ အဏုျမဴ၀တ္ဆံပါရွိၿပီး ယင္းႏ်ဴကလီးယား၀တ္ဆံကို ပရိုတြန္ႏွင့္ ႏ်ဴထရြန္တို႔
ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
ပရိုတြန္သည္ လွ်ပ္စစ္အဖိုဓါတ္ကိုေဆာင္ၿပီး ႏ်ဴကလီးယားမွခြဲထုတ္ရန္ အလြန္ခက္ခဲသည္။ႏ်ဴထရြန္သည္ လွ်ပ္စစ္မဲ့အမႈန္ျဖစ္သည္။ႏ်ဴကလီးယား၏ အျပင္ဘက္တြင္ အီလက္ထရြန္ (Electron) ေခၚလွ်ပ္စစ္အမမႈန္
သည္ အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ လွည့္ပတ္ေနသည္။
ေမာင္တီထြင္
ျဒပ္ေပါင္းဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးခြဲျခားထားသည္။စင္ၾကယ္ေသာ ျဒပ္မ်ားကို ျဒပ္စင္ဟုေခၚသည္။ဥပမာ ။ ကၽြႏု္ပ္တို႔
ရႈရွိဳက္ေနေသာ ေအာက္စီဂ်င္ဓါတ္ ၊ ေဘာလံုးတြင္အသံုးျပဳေသာ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ ၊ ေရႊ ၊ ေငြ ၊ ေၾကး ၊ သံ
စသည္တို႔သည္ ျဒပ္စင္မ်ားျဖစ္သည္။ျဒပ္ေပါင္းဆိုသည္မွာ ျဒပ္စင္ႏွစ္ခု (သို႔မဟုတ္) ႏွစ္ခုထက္ပို၍ ေပါင္း
စပ္ေနေသာအရာကို ျဒပ္ေပါင္းဟုေခၚသည္။ ဥပမာ ။ ေရသည္ျဒပ္ေပါင္းျဖစ္သည္။ျဒပ္ေပါင္းတစ္ခုကို
ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ခြဲစိတ္လိုက္ေသာအခါ ေနာက္ဆံုးမူလက ပါ၀င္ဖြဲ႔စည္းထားၾကသည့္ ျဒပ္စင္မ်ားအျဖစ္ကြဲ
ထြက္မသြားဘဲ အေသးငယ္ဆံုးအဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိခ်ိန္၌ ယင္းျဒပ္ေပါင္းကို ေမာ္လီက်ဴးဟုေခၚသည္။
ေရကိုေထာင္ေသာင္းခ်ီ၍ ပိုင္းႏိုင္ေသာ္လည္း ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္၌ ေရ၏ဂုဏ္သတၱိသည္ အျပည့္အ၀ရွိေန
ေသးၿပီး ထပ္မံပိုင္းစိတ္၍မရႏိုင္ေတာ့သည့္ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ရွိေရမႈန္ငယ္ကို ေရေမာ္လီက်ဴးဟုေခၚသည္။
ေရေမာ္လီက်ဴး၌ အစဥ္အၿမဲ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္အဏုျမဴႏွစ္ဆႏွင့္ ေအာက္စီဂ်င္အဏုျမဴ တစ္ဆတို႔ ပါ၀င္ေလ့
ရွိသည္။
ေရသည္ အခဲအေျခအေန၌ျဖစ္ေစ ၊ အရည္ အေျခအေန၌ျဖစ္ေစ ၊ အေငြ႔ အေျခအေန၌ျဖစ္ေစ ၊ ဖြဲ႔စည္းပံု
သည္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ျဒပ္တြင္ပါ၀င္ေသာ ေမာ္လီက်ဴးမ်ား၏ ေရြ႕လ်ားမႈသည္ျမန္ပါက ယင္းျဒပ္၏
အပူခ်ိန္သည္ ျမင့္မားလာၿပီး ျဒပ္တြင္ပါ၀င္ေသာ ေမာ္လီက်ဴးမ်ား၏ ေရြ႕လ်ားမႈသည္ေႏွးသြားပါက ယင္းျဒပ္
၏အပူခ်ိန္သည္ ေလွ်ာ့နည္းသြားသည္။
ေမာ္လီက်ဴးမ်ားကို ထပ္မံခြဲစိတ္လိုက္ေသာအခါ အက္တမ္ (Atom) ေခၚအဏုျမဴကို ရရွိသည္။အဏုျမဴ၏
အတြင္း၌ ႏ်ဴကလီးယားေခၚ အဏုျမဴ၀တ္ဆံပါရွိၿပီး ယင္းႏ်ဴကလီးယား၀တ္ဆံကို ပရိုတြန္ႏွင့္ ႏ်ဴထရြန္တို႔
ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
အက္တမ္တည္ေဆာက္ပံု
ပရိုတြန္သည္ လွ်ပ္စစ္အဖိုဓါတ္ကိုေဆာင္ၿပီး ႏ်ဴကလီးယားမွခြဲထုတ္ရန္ အလြန္ခက္ခဲသည္။ႏ်ဴထရြန္သည္ လွ်ပ္စစ္မဲ့အမႈန္ျဖစ္သည္။ႏ်ဴကလီးယား၏ အျပင္ဘက္တြင္ အီလက္ထရြန္ (Electron) ေခၚလွ်ပ္စစ္အမမႈန္
သည္ အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ လွည့္ပတ္ေနသည္။
ေမာင္တီထြင္
