24.5.14

စြမ္းအင္

စြမ္းအင္ (၈) မ်ိဳးရွိသည္။၄င္းတို႔မွာ
(1) အပူ စြမ္းအင္
(2) သံလိုက္ စြမ္းအင္
(3) လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအင္
(4) ရူပ စြမ္းအင္
(5) ဓါတု စြမ္းအင္
(6) အလင္း စြမ္းအင္
(7) အသံ စြမ္းအင္
(8) အႏုျမဴ စြမ္းအင္ တို႔ျဖစ္သည္။

Newton ၏ စြမ္းအင္တည္ၿမဲမွူ နိယာမ

စြမ္းအင္မ်ားကို ဖ်က္စီးေဖ်ာက္ဖ်က္၍မရ၊ ျပဳလုပ္ဖန္တီး၍လဲမရ၊ အသြင္ေျပာင္း၍သာရသည္။

အပူစြမ္းအင္ မွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
ေရေႏြးေငြ႔အင္ဂ်င္ ဒိုင္နမို


သံလိုက္စြမ္းအင္ မွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
ကတ္ဆက္ဟတ္ ႏွင့္ တိပ္ေခြ


ရူပစြမ္းအင္ မွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
ေရအားလွ်ပ္စစ္


ဓါတုစြမ္းအင္ မွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
ဘက္ထရီအိုး


အလင္းစြမ္းအင္ မွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
ဂဏာန္းေပါင္းစက္မွ ဖိုတိုဆဲလ္ (သို႔) ဆိုလာျပား


အသံစြမ္းအင္ မွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
မိုက္ႏွင့္စကားေျပာျခင္း


အႏုျမဴစြမ္အင္ မွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
အႏုျမဴ ျဒပ္ေပါင္းဖို


ထိုနည္းတူ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္မွ အျခားစြမ္းအင္မ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲႏိုင္ပါေသးသည္။

လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ မွ အပူစြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
မီးဖို/မီးပူ


လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ မွ သံလိုက္စြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
ေမာ္တာ


လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ မွ ဓါတုစြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
ဓါတ္ရည္စိမ္လုပ္ငန္း (ေရႊရည္၊ ေငြရည္)


လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ မွ အလင္းစြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
မီးလံုး/မီးေခ်ာင္း


လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ မွ အသံစြမ္းအင္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း
စပီကာ


စသည္ျဖင့္ စြမ္းအင္တစ္ခုမွ အျခားစြမ္းအင္တစ္ခုသို႔ ေျပာင္းလဲႏိုင္ပါသည္။စြမ္းအင္တစ္ခုမွ အျခားစြမ္းအင္
တစ္ခုသို႔ ေျပာင္းလဲရာတြင္ ၾကားခံစြမ္းအင္တစ္ခု အသံုးျပဳရျခင္းမ်ားလဲရွိတက္ပါသည္။
ဥပမာ။           ။ရူပစြမ္းအင္မွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္သို႔ ေျပာင္းလဲေပးေသာ ေရအားလွ်ပ္စစ္တြင္ ဒိုင္နမိုႏွင့္တြဲး
ထားေသာ ဒလက္မ်ားကိုေရအားျဖင့္လည္ေစသည္။ဒလက္မ်ားလည္ေသာအခါ ဒိုင္နမိုလဲလည္၍ ဒိုင္နမိုမွ
လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ ထြက္ေပၚလာသည္။ဒိုင္နမိုလည္လွ်င္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ထြက္လာေစရန္ ဒိုင္နမိုအတြင္း၌ သံလိုက္စြမ္းအင္ကို အသံုးျပဳထားသည္။ထို႔ေၾကာင့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္တြင္ ရူပစြမ္းအင္မွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္သို႔
ေျပာင္းလဲရာ၌ သံလိုက္စြမ္းအင္ကို ၾကားခံစြမ္းအင္တစ္ခုအျဖစ္ အသံုးျပဳထားေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။

စြမ္းအင္ဆံုးရႈံးမႈ

အလင္းစြမ္းအင္ကိုအလိုရွိေသာေၾကာင့္ မီးလံုးတစ္လံုးကို အသံုးျပဳရာတြင္ မီးလံုးမွအလင္းစြမ္းအင္ႏွင့္အတူ အပူစြမ္းအင္အနည္းငယ္ ထြက္ရွိပါသည္။အပူစြမ္းအင္ကို အလိုမရွိေသာေၾကာင့္ စြမ္အင္ဆံုးရႈံးမႈျဖစ္ပါ
သည္။ထိုနည္းတူ အပူစြမ္းအင္ကိုအလိုရွိေသာေၾကာင့္ မီဖိုတစ္ခုကိုအသံုးျပဳရာတြင္ မီးဖိုမွအပူစြမ္းအင္ႏွင့္
အတူအလင္းစြမ္းအင္အနည္းငယ္ ထြက္ရွိပါသည္။အလင္းစြမ္းအင္ကို အလိုမရွိေသာေၾကာင့္ စြမ္အင္ဆံုးရႈံး
မႈျဖစ္ပါသည္။

ေမာင္တီထြင္

12.5.14

လွ်ပ္စစ္၏ အေျခခံသေဘာတရား

လွ်ပ္စစ္၏ အေျခခံသေဘာတရားမ်ားကို ေရွးယခင္က ဂရိလူမ်ိဳးတို႔မွစတင္ေတြ႔ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ထိုေခတ္
အခါက အမ္ဘာခ်ိပ္ (Amber) ကိုသိုးေမႊး (Wool)ျဖင့္ ပြတ္တိုက္ၾကည့္ေသာအခါ ၄င္းသည္ေသးငယ္ေသာ အရာဝတၱဳတို႔ကို ဆြဲငင္ႏိုင္သည္။


အမ္ဘာ (Amber) သည္အဂၤလိပ္စကားလံုးျဖစ္၍ ပယင္းဟုအဓိပၸာယ္ရသည္။ပယင္းကို ဂရိဘာသာစကား
ျဖင့္အီလက္ထရြန္ (Electron) ဟုေခၚသည္။ထိုမွတဆင့္ အီလက္ထရစ္စီးတီး (Electric City) လ်ွပ္စစ္ဟုဆို
ေသာ အမည္ေပၚေပါက္လာပါသည္။အမ္ဘာထက္ အလြယ္တကူရ႐ွိႏိုင္ေသာ တံဆိပ္ရိုက္ႏွိပ္ရာတြင္အ
သံုးျပဳသည့္ အက္ဗိုႏိုက္ (Ebonite) ခ်ိပ္ေတာင့္ျဖင့္လဲ စမ္းသပ္ႏိုင္သည္။အက္ဗိုႏိုက္ ခ်ိပ္ေတာင့္တစ္ခုကို
ဖလန္နယ္အဝတ္စ (သို႔) သိုးေမႊးျဖင့္ ပြတ္တိုက္ေသာအခါ ေသးငယ္ေသာစကၠဴစမ်ားကို  ဆြဲငင္ႏိုင္ေၾကာင္း
ေတြ႕ရသည္။


၄င္းႏွစ္ခုပြတ္တိုက္ျခင္းမွ လ်ွပ္စစ္ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။၄င္းကို ပြတ္တိုက္မႈ႔၌ ျဖစ္ေသာလ်ွပ္စစ္ဓါတ္ဟု
ေခၚသည္။ထိုနည္းတူ ဖန္ေခ်ာင္းတစ္ခုအား ပိုးထည္ျဖင့္ ပြတ္တိုက္ပါက ဖန္ေခ်ာင္းတြင္ လ်ွပ္စစ္ျဖစ္ေပၚ
လာသည္ကိုလဲ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါသည္။
ဖန္ေခ်ာင္းကို ပိုးထည္ျဖင့္ ပြတ္တိုက္၍ ရရွိလာေသာလ်ွပ္စစ္ကို လ်ွပ္စစ္အဖို (Positive) (+) ေဖာ္ျပ၍ ခ်ိပ္ေတာင့္ကို ဖလန္နယ္အဝတ္စ (သို႔) သိုးေမႊးျဖင့္ ပြတ္တိုက္၍ ႐ရွိေသာလ်ွပ္စစ္ကို လ်ွပ္စစ္အမ (Negative)(-) ျဖင့္ေဖၚျပပါသည္။




ပြတ္တိုက္မႈ၌ျဖစ္ေပၚေသာ လ်ွပ္စစ္ဓါတ္အေၾကာင္းကို အခ်ိန္႐ရင္ အက်ယ္တဝင့္ေရးသားပါအံုးမယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ ဒီေလာက္နဲ႔နားပါမယ္။

ခင္မင္ေလးစားလ်ွက္..........ေမာင္တီထြင္